بسم الله الرحمن الرحیم

به مناسبت نیمه رجب و وفات حضرت زینب کبری سلام الله علیها

چنانچه اشاره شد، رجب ماه بارش رحمت الهی است و اوقات رحمانی زیادی در آن قرار دارد. یکی از اوقات پر فضلیت رجب،  شب و روز نیمه رجب است. در روایتی نیمه رجب،  محبوب ترین ایام الهی ذکر شده است.  از این رو به بهره گیری از  اعمال شب و روز نیمه رجب از جمله "اعمال ام داود" توصیه فراوان شده است.  نیمه رجب، همچنین مصادف با وفات حضرت زینب کبری (س) است. به این مناسبت، در این گفتار به یکی از وجوه اجتماعی شخصیت حضرت زینب در جامعه ما  اشاره می شود. توصیف مقام معنوی حضرت زینب س به گفتار دیگری واگذار می شود.

 اجتماعی شدن، به معنای درونی کردن ارزش ها و هنجارهای جامعه یکی از مهمترین وجه همزیستی اجتماعی است. این فرایند نیازمند داشتن الگو مشترک است. الگو های اجتماعی  شخصیت هایی هستند که رفتار انان مورد پذیرش و تاسی افراد و گروه های اجتماعی قرار می گیرد. الگو پذیری  نیاز فطری در انسان است، افراد تمایل دارند تا رفتارهای خود را با الگوهای متعالی منطبق سازند. تاثیر پذیری و تاثیر گذاری از الگوها  در فرهنگ جوامع شکل یکسانی ندارد،  برخی از  شخصیت ها  و الگوها تاثیر گذاری بیشتر و پر دامنه تری در جامعه دارند. حضرت زینب(س) در جامعه ما  چنین جایگاهی دارد. زندگی اجتماعی با پیشامدهای ناگوار و نشیب ها همراه است به عبارت دیگر،  ناگواری ها و رنج  ها با زندگی آمیخته و از  وجوه غیر قابل انکار زندگی است.در همه فرهنگ ها شیوه هایی برای کنار آمدن با رنج و ناگواری  و الگوهایی برای صبر و تحمل وجود دارد تا افراد در مواجهه با این حوادث به الگو مراجعه کنند  و بتوانند ناگوراری ها و رنج را  به صورت معنادار و آسان ترتحمل کنند. در جامعه ما  برای تحمل شدیدترین مصیب ها از صبر ، تحمل و مقاومت حضرت زینب  خصوصا  تحمل و صبر در  مصیب کربلا مثال زده می شود.  یادآوری مصیبت بزرگ حضرت زینب  هم التیام  بخش ناگواری و مصیبت است  و هم شیوه ای برای دستیابی به هدف است .زینب کبری اسوه  تحمل رنج و مصیبت و عبور عزتمندانه در  مواجهه با انواع مصیبت ها برای دستیابی به هدف است. تجارب و شواهد  نشان می دهد که یاد آوری  تحمل حضرت زینب کبری س، قدرت تسلی بخشی و تسکین آفرینی  بی نظیری دارد. به نظر  اهمیت الگو بودن حضرت زینب و کارکرد تسلی بخشی او در مصیبت ها، بدرستی درک نشده است. این کارکرد هنگامی به درستی درک می‌شود که مشکلات و آثار روانی و اجتماعی منفی مصائب را بتوان بدون این الگو  در جامعه ارزیابی و سنجش کرد.

 وفات  اسوه صبر و مقاومت حضرت زینب کبری س را  تسلیت و تعزیت می گویم و از شما عزیزان در اوقات پر فضیلت نیمه رجب، التماس دعا دارم.

علیرضا قبادی

پژوهشگر دین