ایام شهادت حضرت اباعبدالله الحسین (ع)

بسم الله الرحمن الرحیم
 
فرارسیدن  ایام شهادت حضرت اباعبدالله الحسین (ع)، اصحاب و یاران وفادارش  را تسلیت و تعزیت می گویم. در این منبر و در ادامه موضوع گذشته به جایگاه سنت عاشورایی در جامعه  و برخی کارکردهای آن اشاره می شود.
جامعه ای را نمی توان یافت که از مراسم و آیین های دینی خالی باشد. مراسم از عناصر مشترک همه فرهنگ هاست. همانگونه که در قرآن کریم نیز به عمومیت ان در  میان همه امت ها اشاره شده است. مراسم دینی، در کشور ما که اسلام و مذهب شیعه رواج دارد، بخش وسیعی از کنش‌های فرهنگی و اجتماعی  ما را  تشکیل داده و سامان می دهد در  میان مراسم دینی،  عاشورا  از عمومی ترین و مردمی ترین  آیین‌هاست و کمتر مراسمی را می توان در مقیاس مراسم عاشورا در فرهنگ ما پیدا کرد. اهمیت سنت های فرهنگی از جمله مراسم عاشورا با دو معیار ارزیابی می شود:  الف)  سطحی که با  فرهنگ در ارتباط است. ب)  تعاملی که با مردم ایجاد می کند.
 در بعد نخست، مراسم عاشورا با  اساسی ترین باورها و ارزش های فرهنگی  و دینی در ارتباط است و آنها را باز یادآوری و باز تولید می‌ کند.باورهایی که جز از طریق این مراسم  تولید و  عرضه نمی شود.  از این رو مراسم عاشورا عمومی ترین  محفل حفظ مواریث معنوی و فرهنگی در جامعه است
در بُعد دوم مراسم عاشورا،بزرگترین، مردمی ترین و صمیمانه ترین  اجتماع مذهبی است. مراسم عاشورا، محل تجمع  اقشار مختلف مردمی است که با اشتیاق در آن حضور می یابند  و با آن الفت گرفتند. 
مراسم عاشورا هم به لحاظ ارتباط با هسته اصلی فرهنگ  و هم به لحاظ ارتباط با توده مردم جایگاه ممتازی در فرهنگ دارد
 مخالفت با سنت ها و ادابی که مردم با آنها خو گرفتند  و دارای کارکردهای فرهنگی و اجتماعی و سیاسی فراوانی است تنها محروم کردن مردم از فوائد آن است. به خصوص آنکه  این نوع سنت ها یا جایگزین ندارند و یا جایگزین های پیشنهادی در مقایسه با این سنت ها قدیمی، امتحان خود را پس ندادند. 
بدیهی است که  این پاسخ توجیه گر  انحرافات، تحریفات و آسیب هایی نیست که در این مراسم ودر نحوه برگزاری آنها عمدتا وجود دارد، خصوصا اگر  مراسم از شیوه انتقادی و اعتراضی نسبت به زشتی ها و منکرات در جامعه بی توجه باشد .همانگونه که عالمان راستین با تاسی از سرور و سالار شهیدان به طور  مداوم نسبت  به چنین خطرها و آسیب ها و انحرافات  هشدار می دهند.

علیرضا قبادی